Jako inspektor nadzoru inwestorskiego w zakresie akustyki, technologii scenicznej oraz elektroakustyki, mieliśmy niezwykły przywilej nadzorować budowę Narodowego Forum Muzyki (NFM) we Wrocławiu od pierwszego wbicia łopaty aż po uroczyste otwarcie. Jako specjalistyczny profesjonalny zespół inżynieryjny doradzaliśmy wykonawcy w jaki sposób powinien realizować założenia projektowe w ramach formuły zaprojektuj i wybuduj w zakresie szeroko rozumianej akustyki i scenotechniki. Ten monumentalny obiekt, zaprojektowany przez renomowaną pracownię Kuryłowicz & Associates, to nie tylko architektoniczne dzieło sztuki, ale przede wszystkim technologiczny majstersztyk, który wyznacza nowe standardy w dziedzinie sal koncertowych na skalę światową.
Narodowe Forum Muzyki im. Witolda Lutosławskiego we Wrocławiu to jedna z najważniejszych instytucji kultury w Polsce, łącząca bogatą historię z nowoczesnością i światowej klasy architekturą.
Historia
Korzenie NFM sięgają 1945 roku, kiedy to we Wrocławiu otwarto zakład naprawiający instrumenty muzyczne, co świadczyło o obecności melomanów wśród nowych mieszkańców miasta7. Jednak idea stworzenia nowoczesnej sali koncertowej narodziła się dopiero w 2004 roku za sprawą Andrzeja Kosedniaka, ówczesnego dyrektora NFM. Kluczowe daty w historii NFM:
- 2008: Wydanie pozwolenia na budowę
- 2009: Podpisanie umowy z pierwszym wykonawcą
- 2012: Przerwanie budowy przez głównego wykonawcę
- 2013: Podpisanie umowy z nowym wykonawcą
- 4 września 2015: Oficjalne otwarcie Narodowego Forum Muzyki1
Patron
Patronem Narodowego Forum Muzyki jest Witold Lutosławski, jeden z najwybitniejszych polskich kompozytorów XX wieku. NFM Filharmonia Wrocławska, jeden z głównych zespołów instytucji, przyjęła imię Lutosławskiego już w 1994 roku2.
Działalność
NFM prowadzi szeroką działalność artystyczną i edukacyjną:
- Organizuje koncerty z udziałem światowej sławy artystów
- Koordynuje pracę 13 zespołów instrumentalnych i wokalnych
- Organizuje prestiżowe festiwale muzyczne, w tym Międzynarodowy Festiwal Wratislavia Cantans
- Prowadzi liczne projekty edukacyjne dla dzieci, młodzieży i dorosłych1
Osiągnięcia
Narodowe Forum Muzyki szybko zyskało uznanie na arenie międzynarodowej:
- W 2023 roku NFM otrzymało International Classical Music Awards za specjalne osiągnięcia3
- Kapituła ICMA uznała, że ze względu na szeroką działalność artystyczną oraz doskonałe rozwiązania architektoniczne i akustyczne, NFM może stanowić przykład do naśladowania dla innych placówek tego typu na całym świecie1
- NFM stało się jednym z największych i najnowocześniejszych obiektów koncertowych w Europie1
Narodowe Forum Muzyki, dzięki swojej wyjątkowej architekturze, doskonałej akustyce i bogatemu programowi artystycznemu, stało się nie tylko wizytówką Wrocławia, ale także jednym z najważniejszych centrów muzycznych w Europie.
Założenia projektowe
Głównym celem było stworzenie obiektu o najwyższych standardach akustycznych i technologicznych. Kluczowe wymagania obejmowały:
- Elastyczność akustyczną sal koncertowych
- Zaawansowaną technologię sceniczną
- Integrację systemów sterowania
- Najwyższy poziom bezpieczeństwa
Realizacja akustyki
Współpracując z wykonawcą, wdrożyliśmy innowacyjne rozwiązania:
- System „box in box” dla izolacji akustycznej między salami
- Komory pogłosowe z masywnym żelbetowymi drzwiami
- Ruchome panele sufitowe i banery akustyczne
Osiągnęliśmy możliwość regulacji czasu pogłosu w Sali Głównej w zakresie 1,4-2,4 s, co stanowiło znaczące wyzwanie techniczne.
Technologia sceniczna
Zaimplementowaliśmy zaawansowany system sceniczny:
- Zapadnie sceniczne wykorzystujące technologię Spiralift
- Modułowa konstrukcja sceny umożliwiająca różnorodne konfiguracje
- Zintegrowany system sterowania napędami
System oświetleniowy
Wdrożono kompleksowy system oświetleniowy, obejmujący:
- Rozbudowany park oświetleniowy z ponad 600 urządzeniami
- Zaawansowane konsole sterujące
- Elektromechaniczne mosty oświetleniowe
Integracja systemów
Jednym z największych wyzwań było zintegrowanie wszystkich systemów:
- Centralny system sterowania
- Sieć strukturalna o długości 40 km
- Synchronizacja systemów z dokładnością do milisekund
Bezpieczeństwo
Priorytetem było zapewnienie najwyższego poziomu bezpieczeństwa:
- System bezpieczeństwa klasy SIL3
- Redundantne systemy zasilania i sterowania
- Zaawansowane systemy detekcji i przeciwpożarowe
Wyzwania realizacyjne
Podczas realizacji projektu napotkaliśmy szereg wyzwań:
- Koordynacja prac interdyscyplinarnych zespołów
- Dostosowanie rozwiązań do zmieniających się wymagań akustycznych
- Integracja zaawansowanych systemów różnych producentów
- Optymalizacja kosztów przy zachowaniu najwyższej jakości
Efekty
Ukończony obiekt spełnia najwyższe standardy światowe:
- Elastyczność akustyczna pozwalająca na organizację różnorodnych wydarzeń
- Zaawansowana technologia sceniczna umożliwiająca realizację najbardziej wymagających produkcji
- Zintegrowany system sterowania zapewniający efektywną obsługę
Narodowe Forum Muzyki we Wrocławiu to obiekt, który z perspektywy inżyniera kontraktu stanowił niezwykłe wyzwanie i źródło satysfakcji. Realizacja tego projektu wymagała połączenia wiedzy z zakresu akustyki, mechaniki, elektryki i automatyki. Efektem naszej pracy jest jeden z najnowocześniejszych obiektów koncertowych w Europie, który będzie służył artystom i publiczności przez wiele lat.